Görevi Kötüye Kullanma Suçu Türk Ceza Kanunu’nda yer alan ciddi bir suç türüdür. Bu suçun ne anlama geldiği, hangi durumlarda işlendiği ve muhtemel cezaları konusunda doğru bilgi sahibi olmak son derece önemlidir. Ayrıca, bu suçun uzlaşmaya tabi olup olmadığı ve hangi mahkemede görüldüğü gibi konular da merak edilmektedir. Bu yazıda, görevi kötüye kullanma suçu ile ilgili tüm bu konuları detaylı bir şekilde ele alacağız. Bu suçun tanımı ve cezaları hakkında bilgi sahibi olmak, hem bireylerin hem de toplumun hukuki haklarını koruması açısından oldukça önemlidir. Bu yazıda “görevi kötüye kullanma suçu”na dair temel konuları ele alacağız.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu Nedir?
Görevi kötüye kullanma suçu nedir? Görevi kötüye kullanma suçu; bir kamu görevlisinin, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlamasıdır. Türk Ceza Kanunu Madde 257/1 de suçun tanımı bu şekilde yapılmıştır.
TCK’daki hali ile yazacak olursak; Madde 257/1 de “Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerine aykırı hareket etmek suretiyle, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” denilmektedir.
TCK 257/2. madde de ise “Kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında, görevinin gereklerini yapmakta ihmal veya gecikme göstererek, kişilerin mağduriyetine veya kamunun zararına neden olan ya da kişilere haksız bir menfaat sağlayan kamu görevlisi, üç aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.” hükmü gereğince görevi ihmal suçunun tanımı yapılmıştır. Bu konuya ayrı bir başlıkta değinilecektir.
Görevi kötüye kullanma suçu, kamu görevlilerinin mevzuat veya yetki sınırları içinde kalarak, görevlerini kötüye kullanmalarını ifade eder. Bu suç, kamu görevlilerinin yetki ve sorumluluklarını kötü niyetle kullanarak hukuka aykırı şekilde hareket etmelerini kapsar. Maddenin birinci cümlesinde geçen “…kanunda ayrıca suç olarak tanımlanan haller dışında…” ifadesi gereğince bir kamu görevlisinin bu suçtan ceza sorumluluğunun oluşabilmesi için görev gereği yaptığı işlemin bir başka suçu oluşturmaması gerekmektedir. Dolaysıyla Mahkemece öncelikle oluşan durumun başka bir suçu oluşturup oluşturmadığı (örneğin rüşvet, resmi belgede sahtecilik v.b.) incelenecek, diğer suçlardan suçlu bulunmadığı takdirde görevi kötüye kullanma suçu TCK da tanımlandığı hali ile uygulanacaktır.
Bu suçun kapsamına giren eylemler arasında rüşvet alma, haksız yere menfaat sağlama, görevi ihmal, görevi kötüye kullanma, yetkiyi kötüye kullanma, resmi belgede sahtecilik v.b. gibi eylemler bulunur.
Görevi Kötüye Kullanma Suçunun Cezası?
Görevi kötüye kullanma suçunun cezası kaç yıldır? Görevi kötüye kullanma suçunun cezası, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu Şikayete Tabi midir?
TCK 257/1 de tanımlanan görevi kötüye kullanma suçu veya 257/2 tanımlanan görevi ihmal suçu şikayet tabi bir suç değildir. C. Savcısı suçu öğrendiği anda soruşturma işlemlerini re’sen başlatabilir.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu Zamanaşımı Süresi
Görevi kötüye kullanma suçu zamanaşımı süresi kaç yıldır? Görevi kötüye kullanma suçunda dava zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihte başlar ve 8 yıldır. Ceza zamanaşımı süresi ise 10 yıldır.
Görevi kötüye kullanma suçu işlendikten sonra belli bir süre içinde cezai kovuşturma hakkı zamanaşımına uğrar. Türk Ceza Kanunu’na göre, görevi kötüye kullanma suçunun zamanaşımı süresi diğer suçlardan farklılık gösterir. Genel olarak, suçun işlendiği tarihten itibaren belirli bir süre geçtikten sonra artık kişi hakkında dava açılamaz veya ceza kesilemez.
Buna göre, görevi kötüye kullanma suçunda zamanaşımı süresi, suç tarihinden itibaren on yıldır. Yani suçun işlendiği tarihten itibaren on yıl içinde dava açılmaz veya ceza kesilmezse, suç zamanaşımına uğrar. Ancak, zamanaşımı süresi, suçun niteliğine göre değişebilir. Örneğin, suçun işlenme şekli veya suçun mağduru olan kişinin durumu zamanaşımı süresini etkileyebilir.
Bu nedenle, görevi kötüye kullanma suçu ile ilgili zamanaşımı süresini göz önünde bulundurarak hukuki süreçleri takip etmek ve gerekli adımları atmak oldukça önemlidir. Bu süreçte bir ceza avukatı desteği almak, suçun işlenme tarihine ve dava sürecine göre zamanaşımı süresini doğru bir şekilde hesaplamak adına büyük önem taşır.
Bu yazımızla birlikte zimmet suçu ve cezası başlıklı makalemizi de okuyabilirsiniz.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu Uzlaşmaya Tabi mi
Görevi kötüye kullanma suçu uzlaşmaya tabi mi? Görevi kötüye kullanma suçu, şikayete tabi suçlardan olmadığı için uzlaşmaya tabi suçlardan değildir.
Görevi Kötüye Kullanma Suçu Hangi Mahkemede Görülür?
Görevi kötüye kullanma suçu hangi mahkemede görülür? Görevi kötüye kullanma suçu kamu görevlileri tarafından işlenen bir suç olup, suçun işlenmesi halinde görevli mahkame asliye ceza mahkemesidir.
Görevi Kötüye Kullanma Cezası Paraya Çevrilir mi?
Görevi kötüye kullanma suçu işleyenler hakkında alınacak cezaların türleri ve uygulanma şekilleri yasal düzenlemelere göre belirlenmektedir. Bu suçun işlenmesi durumunda, alınacak cezalardan biri para cezası olabilir. Ancak her durumda cezanın para cezasına çevrileceği söylenemez. Cezanın para cezasına çevrilip çevrilmeyeceği ve bu durumda uygulanacak miktar, mahkeme tarafından belirlenir. Genellikle, para cezasına çevrilecek miktar, suçun niteliğine, işlenme şekline ve diğer faktörlere bağlı olarak belirlenir. Özellikle kamu görevlisi olan kişilerin görevlerini kötüye kullanmaları durumunda, para cezasının uygulanıp uygulanmayacağını belirlemek için detaylı bir inceleme yapılır. Bu inceleme sonucunda, para cezası uygun görülürse, miktarı da belirlenerek karara bağlanır.
Suçun Faili
Görevi kötüye kullanma suçunun faili kamu görevlisidir. Kamu görevlisi Türk Ceza Kanunu 6/1-c maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre kamusal faaliyetin yürütülmesi adına atama veya seçilme yoluyla ya da herhangi bir surette sürekli, süreli veya geçici olarak katılan kişi, yani devlet memurları anlaşılabileceği gibi, kamu görevlisi deyiminden, milletvekili, belediye başkanı, belediye veya il genel meclis üyesi, muhtar, avukat, tercüman, tanık ve bilirkişiler anlaşılmaktadır. Ayrıca Kamu İktisadi Teşebbüslerinde çalışanlar, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği gibi kamu kurumu niteliğinde sayılan kurumlarda yetkili icracı personellerde kamu görevlisi olarak kabul edilmektedir.1https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/595321
Özel kanunları gereği kamu görevlisi gibi cezalandırılabilecek kişiler arasında özel eğitim kurumlarında görev yapan yöneticiler, öğretmenler, uzman öğretici ve usta öğreticiler veya kooperatif yönetim kurulu üyeleri de sayılmaktadır.
Görevi Kötüye Kullanma Suçunun Memuriyete Etkisi
Görevi kötüye kullanma suçundan ceza alan memurun durumu nedir? En çok merak edilen konulardan bir tanesi olan bu suçtan alınan ceza sonrası memuriyet son bulur mu?
Devlet memurları kanunu gereği, görevi başında iken kasten işlediği bir suçtan dolayı 1 yıl veya daha uzun süreli mahkumiyet cezası alan memur, memuriyetten ihraç edilir. Görevi kötüye kullanma suçunun cezası 6 ay ile 2 yıl arasında hapis cezasıdır. Bu durumda bu suçtan 1 yıl ve üzeri hapis cezası alınması halinde, görevi kötüye kullanan memur, memuriyetten ihraç edilir.
Sonuç
Görevi kötüye kullanma suçu ve cezası hakkında detaylı bilgilendirmeler yapılan bu makalemiz umarız faydalı olmuştur. Görevi kötüye kullanma suçu ceza hukuku kapsamında ele alınan bir suçtur. Söz konusu suçun memuriyete etkisi ve olağan hayatınızda telafisi imkansız zararların oluşması söz konusu olabilir. Bu nedenle konu ve prosedürler hakkında detaylı bilgi için uzman avukat desteği almak her zaman önemlidir.
- 1https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/595321